Sedimantasyon hızı testi olarak da bilinen sedimantasyon testi, kırmızı kan hücrelerinin (eritrositler) bir saat içinde bir kan tüpünün dibine çökme hızını ölçen tıbbi bir testtir.

Test, vücuttaki iltihabı veya enfeksiyonu tespit etmeye yardımcı olmak için kullanılır. Test sonucu eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) olarak bilinir ve genellikle saatte milimetre (mm/saat) cinsinden ölçülür.

Yüksek ESR değerleri, romatoid artrit, lupus veya bir enfeksiyon gibi belirli durumların varlığını gösterebilirken, normal veya düşük bir ESR değeri genellikle sağlıklı kabul edilir.

Antistreptolizin O (ASO) testi, Streptococcus pyogenes bakterisinin belirli suşları tarafından üretilen bir toksin olan streptolizin O’ya karşı antikor düzeyini ölçen bir kan testidir. Bu bakteri strep boğaz, kızıl ve cilt enfeksiyonları gibi çeşitli enfeksiyonlardan sorumludur.

Bir kişiye S. pyogenes bulaştığında, vücudun bağışıklık sistemi enfeksiyonla savaşmak için antikorlar üretir. ASO testi, kandaki bu antikorların seviyesini ölçer. Yüksek ASO seviyeleri yakın zamanda veya geçmiş bir streptokok enfeksiyonuna işaret edebilir.

ASO testi en sık streptokok enfeksiyonlarının bir komplikasyonu olan romatizmal ateşi teşhis etmek ve izlemek için kullanılır. Romatizmal ateş, kalbe, eklemlere ve diğer organlara zarar verebilen otoimmün bir hastalıktır. ASO testi, romatizmal ateş tedavisinin etkinliğini izlemek için de kullanılabilir.

Ek olarak test, S. pyogenes’in neden olduğu böbrek iltihabı olan glomerülonefrit gibi diğer streptokok enfeksiyon tiplerini teşhis etmek ve izlemek için de kullanılabilir.

Diğer enfeksiyon veya hastalık türleri de ASO antikorlarının yükselmesine neden olabileceğinden, ASO testinin sonuçlarının hastanın klinik sunumu bağlamında yorumlanması gerektiğine dikkat etmek önemlidir. Test genellikle anti-DNase B ve anti-streptokokal antikor testleri gibi diğer testlerle birlikte yapılır.

Ürik Asit testi kandaki ürik asit seviyesini ölçer. Ürik asit, vücut kırmızı et, deniz ürünleri ve alkol gibi belirli yiyecek ve içeceklerde bulunan pürinleri parçaladığında üretilen atık bir üründür. Böbrekler kandaki ürik asidi süzer ve idrarla dışarı atar.

Ürik Asit testi, kandaki yüksek ürik asit seviyelerinin neden olduğu gut ve böbrek taşlarını teşhis etmek için kullanılır. Ayrıca gut, böbrek hastalığı ve bazı kanser türlerinin tedavisini izlemek için kullanılır. Yüksek ürik asit seviyeleri ayrıca metabolik sendrom, diyabet ve hipertansiyon gibi diğer altta yatan sağlık durumlarının bir işareti olabilir.

Test, kan örneği alınarak ve kandaki ürik asit seviyesinin ölçülmesiyle gerçekleştirilir. Sonuçlar tipik olarak miligram/desilitre (mg/dL) cinsinden rapor edilir. Ürik asit için normal aralık laboratuvara bağlı olarak değişecektir, ancak genellikle normal bir ürik asit seviyesinin erkekler için 3,4 ile 7,2 mg/dL, kadınlar için 2,4 ile 6,0 mg/dL arasında olduğu kabul edilir.

Ürik asit testi sonuçlarının, hastanın klinik semptomları ve diğer ilgili laboratuvar test sonuçları bağlamında yorumlanması gerektiğine dikkat etmek önemlidir. Ek olarak, bu sonuçlar bazı durumlarda yanlış pozitif olabilir. Bu nedenle, tanıyı doğrulamak için ek tanı testlerine ihtiyaç duyulabilir ve bu test sonuçlarını bir tıp uzmanının yorumlaması gerekir.

Anti-çift sarmallı DNA (anti-dsDNA) testi, vücuttaki çift sarmallı DNA’ya karşı antikor düzeyini ölçen bir kan testidir. Bu antikorlar, vücutta çift sarmallı DNA’nın (dsDNA) varlığına bir yanıt olarak oluşturulur ve tipik olarak sistemik lupus eritematozus (SLE) gibi belirli otoimmün bozuklukları olan kişilerde bulunur.

SLE, vücuttaki birçok farklı organı ve sistemi etkileyebilen kronik bir otoimmün bozukluktur. Bağışıklık sistemi yanlışlıkla sağlıklı hücrelere ve dokulara saldırarak iltihaplanma ve hasara yol açar. SLE’nin ayırt edici özelliklerinden biri, anti-dsDNA antikorları dahil olmak üzere kanda otoantikorların varlığıdır.

Pozitif bir anti-dsDNA test sonucu, kanda antikorların varlığını gösterir ve SLE için oldukça spesifik olduğu kabul edilir. Bununla birlikte, pozitif bir test sonucu tek başına tanı koymak için yeterli değildir, çünkü bazı kişilerde test sonucu pozitif olabilir ancak asla SLE gelişmez. Bu nedenle, test tipik olarak diğer teşhis testleri ve klinik değerlendirme ile birlikte kullanılır.

Pozitif bir anti-dsDNA test sonucunun her zaman bir kişinin SLE’ye sahip olduğu anlamına gelmediğini de belirtmek gerekir. Bazı insanlar pozitif bir test sonucuna sahip olabilir, ancak hiçbir zaman semptom veya problem geliştirmezler. Sjogren sendromu, karışık bağ dokusu hastalığı veya belirli vaskülit türleri gibi diğer durumlar da pozitif bir anti-dsDNA test sonucuna neden olabilir.

ENA (çıkarılabilir nükleer antijen) profil testi, çeşitli organ sistemlerinin hücre çekirdeğinde bulunan spesifik proteinlere yönelik kandaki birkaç farklı antikorun seviyelerini ölçen bir kan testidir.

Bu proteinlere ekstrakte edilebilir nükleer antijenler (ENA’lar) denir ve Ro, La, Sm, RNP, Scl-70, Jo-1 ve diğerlerini içerir. ENA profil testi, sistemik lupus eritematozus (SLE), Sjögren sendromu, karışık bağ dokusu hastalığı ve diğer ilgili bozukluklar gibi bazı otoimmün bozuklukların teşhis edilmesine ve izlenmesine yardımcı olmak için kullanılır.

Bu bozukluklar, bu antikorların üretimi ile karakterize edilir. Kandaki bu antikorların bir veya daha fazlasının yüksek seviyeleri, bir otoimmün bozukluğun varlığını gösterebilir ve farklı otoimmün hastalık türleri arasında ayrım yapmaya yardımcı olabilir.

Anti-siklik sitrüline peptid (anti-CCP) testi, siklik sitrüline peptid (CCP) olarak bilinen spesifik bir proteini hedefleyen antikorların varlığını saptayan bir kan testidir. Test, iltihaplanmaya ve eklemlerde ve diğer organlarda hasara neden olan kronik bir otoimmün bozukluk olan romatoid artriti (RA) teşhis etmeye yardımcı olmak için kullanılır.

RA, kanda oto-antikorların varlığı ile karakterize edilir ve anti-CCP, RA hastalarında bulunan en spesifik oto-antikorlardan biridir. 3. nesil bir test olarak kabul edilir, bu da önceki sürümlerden daha spesifik ve doğru olduğu anlamına gelir. Pozitif bir anti-CCP test sonucu, kanda antikorların varlığını gösterir ve RA’nın bir işareti olabilir. Bununla birlikte, pozitif bir test sonucu tek başına tanı koymak için yeterli değildir, çünkü bazı kişilerde pozitif bir test sonucu olabilir ancak asla RA gelişmez. Bu nedenle, test tipik olarak diğer teşhis testleri ve klinik değerlendirme ile birlikte kullanılır.

Pozitif bir anti-CCP test sonucunun her zaman bir kişinin RA’ya sahip olduğu anlamına gelmediğini de belirtmekte fayda var. Bazı insanlar pozitif bir test sonucuna sahip olabilir, ancak hiçbir zaman semptom veya problem geliştirmezler. Psoriatik artrit, skleroderma veya lupus gibi diğer durumlar da pozitif bir anti-CCP test sonucuna neden olabilir.

Complement C3 testi, kandaki protein C3 seviyesini ölçer.

C3, vücudun bağışıklık yanıtında rol oynayan bir grup protein olan tamamlayıcı sistemin bir bileşenidir.

Test tipik olarak, belirli tipte otoimmün bozukluklar veya enfeksiyonlar gibi tamamlayıcı sistemi etkileyen durumların teşhis edilmesine veya izlenmesine yardımcı olmak için kullanılır.

Bu durumlar için tedavinin etkinliğini izlemek için de kullanılabilir. Bazı durumlarda iltihaplanma belirteci olarak da kullanılabilir.

Complement C4 testi, kandaki C4 protein seviyesini ölçen bir kan testidir.

Tamamlayıcı sistem, bağışıklık sisteminin enfeksiyon ve hastalıklarla savaşmasına yardımcı olan bir grup proteindir.

C4 proteini, tamamlayıcı sistemin bileşenlerinden biridir. Kandaki yüksek C4 protein seviyeleri, lupus veya romatoid artrit gibi aktif bir enflamasyonu veya otoimmün bozukluğu gösterebilir.

Düşük C4 proteini seviyeleri, tamamlayıcı sistemdeki bir eksikliği gösterebilir ve bu da bireyleri daha yüksek enfeksiyon riskine sokabilir.

Test, otoimmün bozuklukların ve diğer durumların teşhis edilmesine ve izlenmesine yardımcı olmak için genellikle diğer testlerle birlikte kullanılır.

Hemogram (tam kan sayımı veya CBC olarak da bilinir), kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositler dahil olmak üzere kanın çeşitli bileşenlerini ölçen bir testtir. Test ayrıca, kanın oksijen taşıma kapasitesinin göstergeleri olan hemoglobin ve hematokritin ve kırmızı kan hücrelerinin ortalama boyutunun bir ölçüsü olan ortalama alyuvar hacminin (MCV) ölçümünü de içerir.

Genel sağlığı değerlendirmek ve anemi, enfeksiyon, lösemi ve diğer kan hastalıkları gibi çeşitli tıbbi durumların teşhis ve izlenmesine yardımcı olmak için bir hemogram testi kullanılır.

Test, kırmızı kan hücrelerinin, beyaz kan hücrelerinin ve trombositlerin sayısı, boyutu ve şekli hakkında bilgi verebilir. Ayrıca kandaki hemoglobin ve diğer proteinlerin miktarı hakkında bilgi verebilir. Anormal bir hemogram, kan hücrelerinin yapıldığı kemik iliği veya hasarlı kan hücrelerinin dolaşımdan çıkarılmasına yardımcı olan dalak ile ilgili bir sorunu gösterebilir.

Hemogram testi genellikle rutin bir fizik muayenenin parçası olarak yapılır, ancak belirli bir tıbbi durum için tanısal çalışmanın bir parçası olarak veya mevcut bir durumun ilerlemesini izlemenin bir yolu olarak da yapılabilir.

C-reaktif protein (CRP) testi, vücuttaki iltihaplanmaya yanıt olarak karaciğer tarafından üretilen bir protein olan CRP düzeylerini ölçen bir kan testidir. Yüksek CRP seviyeleri, vücudun herhangi bir yerinde iltihaplanma olduğunu gösterebilir. Bu test herhangi bir duruma özgü değildir ve enfeksiyon, yaralanma, otoimmün hastalıklar ve kanser gibi çeşitli inflamatuar durumlarda yükselebilir. Ayrıca romatoid artrit, kalp hastalığı ve kanser gibi durumlarda tedaviye yanıtı izlemek için kullanılır. CRP testi, çeşitli enflamatuar durumların teşhisine ve izlenmesine yardımcı olmak için sıklıkla eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) testi gibi diğer testlerle birlikte kullanılır.

RF testi veya Romatoid Faktör testi, romatoid artrit (RA) teşhisine yardımcı olmak ve halihazırda RA teşhisi konmuş hastalarda hastalık aktivitesini izlemek için kullanılır.

Test, RA’lı kişilerin yaklaşık %80’inin kanında bulunan bir antikor olan RF seviyesini ölçer. Pozitif bir RF testi sonucu, bir kişinin RA veya başka bir enflamatuar artrit tipine sahip olabileceğini gösterir, ancak bir tanıyı doğrulamaz.

Test genellikle RA teşhisine yardımcı olmak için anti-CCP (anti-siklik sitrüline peptid) testi gibi diğer testlerle birlikte yapılır.

Anti-nükleer antikor (ANA) testi, antinükleer antikorlar (ANA) olarak bilinen hücrelerin çekirdeğindeki belirli yapıları hedef alan antikorların varlığını saptayan bir kan testidir. Test, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla vücuttaki sağlıklı hücrelere ve dokulara saldırdığı durumlar olan otoimmün bozuklukların teşhisine yardımcı olmak için kullanılır.

Sistemik lupus eritematozus (SLE), romatoid artrit ve skleroderma gibi otoimmün bozuklukların ANA testinin pozitif çıkma olasılığı yüksektir. Pozitif bir ANA testi sonucu, kanda ANA varlığını gösterir ve bir otoimmün bozukluğun işareti olabilir. Ancak, pozitif bir test sonucu tek başına tanı koymak için yeterli değildir, çünkü birçok sağlıklı insan da pozitif bir ANA testi yaptırabilir. Bu nedenle, test tipik olarak diğer teşhis testleri ve klinik değerlendirme ile birlikte kullanılır.

Ayrıca, pozitif bir ANA testinin her zaman bir kişinin otoimmün bozukluğu olduğu anlamına gelmediğini de belirtmekte fayda var. Bazı insanlar pozitif bir ANA test sonucuna sahip olabilir ancak hiçbir zaman herhangi bir semptom veya problem geliştirmezler. Enfeksiyonlar, belirli ilaçlar ve belirli kanser türleri gibi diğer durumlar da pozitif bir ANA test sonucuna neden olabilir.